Kategoria: Do Lipkowskiej Wody

Ścieżka ta powstała w 2015 r. Utworzono ją w celu zaprezentowania walorów przyrodniczych i historycznych wsi Lipków, położonej na skraju Puszczy Kampinoskiej. Ścieżka ma zaledwie 1,4 km długości i wiedzie wokół polany Lipków. Rozpoczyna się przy kościele św. Rocha, prowadzi leśnymi duktami i drogami, przecinając szlaki turystyczne. Znajduje się na niej siedem przystanków.

W rejonie Lipkowa lasy liściaste zajmują relatywnie większą powierzchnię niż w pozostałej części Parku, gdzie dominują bory mieszane i sosnowe. To dlatego, że są tu żyźniejsze gleby. Kilkaset lat temu w miejscu obecnej polany, cmentarza i parkingu rosły grądy, których drzewostan budowały dęby, lipy i graby. Ponieważ grądy i łęgi zajmowały siedliska najbardziej dogodne dla rolnictwa i osadnictwa, podobnie jak w innych rejonach naszego kraju i tu zostały wykarczowane. W Kampinoskim Parku Narodowym stare grądy przetrwały głównie w obszarach ścisłej ochrony. Obecnie znaczną część siedlisk grądowych zajmują młodniki i starszy drzewostan.

Puszcza Kampinoska jest jednym z najcenniejszych obszarów przyrodniczych i największych kompleksów leśnych na Mazowszu. Ze względu na swoją lokalizację narażona jest na wiele niebezpieczeństw, w tym najgroźniejszy dla niej pożar. Częstotliwość występowania pożarów w ciągu roku, skład gatunkowy drzewostanów, warunki klimatyczne i wpływ czynników antropologicznych sprawiają, że Kampinoski Park Narodowy zaliczany jest do pierwszej kategorii zagrożenia pożarowego lasu. W sezonie pożarowym (kwiecień- wrzesień) w KPN dyżur pełni specjalnie powołana Służba Ochrony Przeciwpożarowej Parku (SOPP), która jest jednostką tzw. pierwszego rzutu, samodzielnie działająca do czasu przybycia jednostek Ochotniczej i Państwowej Straży Pożarnej.

Fauna Kampinoskiego Parku Narodowego liczy ponad 4000 gatunków. Wiele z nich możemy spotkać i tutaj – np. łosia, którego pokarm stanowią niskie drzewa i krzewy występujące w okolicach polany wypoczynkowej Lipków. Jest on największym zwierzęciem występującym w Kampinoskim Parku Narodowym. Niskie drzewa i krzewy to miejsce schronienia wielu innych ssaków np. dzików, które chowają się przed letnim upałem. Towarzyszą im gryzonie (np. mysz leśna), chętnie korzystające z resztek zostawionego przez nie pożywienia w postaci rozłupanych żołędzi dębów. Z resztek skorzysta także sójka, którą można spotkać w okolicy. W pobliżu możemy wypatrzeć też kunę, pierwiosnka czy drozda.

Lipkowska Woda to strumień o długości ok. 9 km, który bierze początek niedaleko ulicy Arkuszowej na Wawrzyszewie i wyznacza północną granicę Lasu Bemowskiego. Dociera on do Kampinoskiego Parku Narodowego, gdzie wije się w częściowo naturalnym korycie. Mija Lipków i płynie dalej głęboko wyciętym wąwozem. Wpada finalnie do Strugi – rzeczki płynącej z okolic Starych Babic. Lipowska Woda jest strumieniem okresowym. Wypełnia się wodą w czasie roztopów w zimie. W zależności od warunków pogodowych płynie do późnej wiosny a nawet lata, potem przez jakiś czas stagnuje, by jesienią zniknąć zupełnie.

Jest to wieś położona na skraju Puszczy Kampinoskiej, nad rzeczką Lipkowska Woda. Pierwsze wzmianki w zapisach z XV w. mówią o Lupkowie. Nazwa Lipków funkcjonuje dopiero od 1848 r. Wieś zmieniała wielokrotnie swoich właścicieli. W XVIII w. rozwijał się tu przemysł tkacki. W XIX w. Lipków zyskał na sławie dzięki Henrykowi Sienkiewiczowi, który przyjeżdżał tam aby odwiedzać swoją narzeczoną – później pierwszą żonę – Marię Szetkiewiczównę. W czasie II Wojny Światowej wieś została zagrabiona przez Niemców, którzy utworzyli na tych terenach Generalne Gubernatorstwo. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w Lipkowie nastąpiły znaczne zmiany. Zaczął on tracić charakter typowej wsi – prawie zanikło rolnictwo i hodowla. Wybudowanie ekskluzywnego osiedla ,,Kampinos’’ sprawia, że coraz mniej już przypomina wioskę.

Spośród różnych właścicieli Lipkowa materialne pamiątki pozostawiła jedynie rodzina Paschalisa Jakubowicza. Należą do nich: kościół powstały w 1797 r. jako kaplica dla włościan i robotników manufaktury; barokowo-klasyczny murowany dwór wzniesiony w 1792 r., który w 1948 r. uległ spaleniu, następnie został odbudowany w 1957 r. ; pozostałości parku typu krajobrazowego, przez który przepływa strumyk Lipkowska Woda; późnoklasycystyczny nagrobek Józefa i Jadwigi Paschalisów; neogotycka murowana kapliczka przydrożna, która została wzniesiona jako wotum wdzięczności za powrót z zesłania na Syberię jednego z członków rodziny Jakubowiczów.